Hippocampus

Hippocampus standbeeld in Kanses City.

De naam hippocampus (Ἱπποκάμπη of Ἱππόκαμπος) of hippokampos is afkomstig uit de Griekse mythologie, maar wordt ook afgebeeld door andere bevolkingsgroepen. Hippokampos is een samenstelling van "paard" en "monster". Het is een zeepaard dat in oceanen leeft en volgens de verhalen verschillende zee-varianten van het paard kent. De bekendste variant heeft het hoofd en voorbenen van een paard, het geschubde onderlijf van een vis en de staart van een dolfijn. Andere zeepaard varianten hebben geen hoeven maar poten met vliezen of een vin in plaats van manen. Ook zijn er zeepaard varianten met vleugels of een hoorn.

Mythologie

De hippocampus heeft haar naam te danken uit de afleiding van het latijn in de Griekse mythologie. Echter komt het zeepaard ook voor bij in andere geloven en mythes, zoals de Phoenicische-, Lydische, Romaanse-, Etruskische- en Pictische mythologie.

Phoenicische- en Lydische mythologie

Er zijn Carthaagse munten gevonden waarop de god Tyr; Melqart is afgebeeld met een gevleugelde hippocampus begeleid door twee dolfijnen . Er is een gouden zeepaard ontdekt in het Koninkrijk van Lydia dat dateert uit de zesde eeuw voor Christus.

Griekse- en Romaanse mythologie

In de Griekse- en Romaanse mythologie is het zeepaard terug te vinden voor de zeekoets van Poseidon(of Romaanse Neptunus). De zeekoets werd getrokken door hippocampus over de oppervlakte van de oceanen. Bovendien bereden de oceaniden dochters van Poseidon de hippocampus op hun rug. Hippocampus leken op schuimende golven die richting de kust raasden. Men geloofde dat de paarden van Poseidon de veroorzakers van aardbevingen waren. Om deze reden verstootte de mensen dit mythologische wezen.

• Hippocampus in Griekse en Romaanse mythologie
• 

  Een mozaïek van hippocampussen in een Romijns badhuis in Italië

• 

  Trevi Fontein in Rome met een beeld van een Hippocampus

• 

  Antieke munt uit circa 500-480 BC met daarop afgebeeld Taras een Griekse god en Hippocampus. Volgens de mythe is hij stichter van het tegenwoordige Taranto in Italië.

Etruskische mythologie

In Etruskische tombes zijn muurschilderingen terug gevonden met afbeeldingen van hippocampus. Deze hippocampus hadden vleugels. Katharina Shepard beschreef haar bevindingen in de thesis over 'fish-tailed monster in Greek and Etruscan Art'. Ze vond een thema met betrekking tot het geloof in een zeereis naar de andere wereld.

Pictische mythologie

Er zijn stenen beelden van de hippocampus gevonden in Schotland. De betekenis van het snijwerk is onbekend en wordt ook wel 'pictisch beast' genoemd. Het is onduidelijk of het beeldhouwwerk geïnspireerd is door beelden van de Romeinen of dat het een eigen plek had in de pictische mythologie.

Middeleeuwen en Renaissance

moet nog aangevuld worden.

Verhaal van Termunten

moet nog aangevuld worden.

Mythe

Men geloofde dat wie van wijn dronk waarin de maag van een hippocampus is opgelost die giftig zeewier had gegeten, zware krampen zou krijgen. Als je dit overleefde werd je gek, doordat je jouw verstand verloor. Het slachtoffer zou vervolgens de rest van zijn of haar leven bij water in de buurt willen zijn en rusteloos over de stranden heen struinen. Bovendien is er een deel van de hersenen dat vernoemd is naar de hippocampus. Deze vernoeming komt door de opvallende gelijkenis in de vorm met een zeepaard. Bij beschadiging van je hippocampus treedt geheugenverlies op. De mythe zou dus terug geleid kunnen worden naar deze vorm van geheugenverlies.

Moderne hippocampus

In het verleden was de hippocampus een geliefd onderwerp in kunst. In fantasieverhalen van tegenwoordig is het mythische dier niet zo populair als de centaur en pegasus. Toch is er de afgelopen jaren een best-seller serie gekomen die de mythe opnieuw kleur geeft: Percy Jackson en de Olympiërs geschreven door Rick Riordan.

Percy Jackson en de Olympiërs

moet nog aangevuld worden.

Bronnen, referenties en/of voetnoten

• http://www.wikipedia.org/ (nl/en) Hippocampus, Pictish Beast (geraadpleegd op 30 november 2013)

Dit artikel is incompleet en moet nog verder inhoudelijk worden ingevuld. We zijn specifiek op zoek naar: algemene informatie Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen.